Tadeusz Różewicz

poeta, dramaturg i prozaik

Promotorem doktoratu był prof. Jan Jaromir Aleksiun.

Urodził się w 1921 r. w Radomsku. W czasie wojny, po  ukończeniu tajnego kursu podchorążych walczy z okupantem w szeregach Armii Krajowej (pseudonim „Satyr”). W 1945 r. zdaje w Częstochowie maturę, po czym podejmuje studia z historii sztuki na fakultecie humanistycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Tutaj słucha wykładów Tatarkiewicza i Ingardena. Tu także rozpoczyna się jego przyjaźń z Kornelem Filipowiczem, Jerzym Nowosielskim, Mieczysławem Porębskim, Jerzym Tchórzewskim. W 1948 r. uczęszcza do studium Techniki Scenariusza Filmowego w Łodzi. W 1950 r. wyjeżdża jako stypendysta w ramach wymiany kulturalnej na Węgry, a w 1957 r. do Paryża. W 1949 r., wraz z rodziną, przeprowadza się do Gliwic, a następnie, w 1968 r. do Wrocławia. Tutaj publikuje w „Odrze”, jego utwory wydaje Ossolineum.

Pierwszy wiersz pod tytułem „Do szarego pracownika” ogłosił w 1938 r. W partyzantce wydał na powielaczu zbiór małych próz i wierszy „Echa leśne” (1944). Kolejnym debiutem (jak mówi sam poeta – miał ich kilka) był „Niepokój” z 1947 r., przyjęty z uznaniem przez Tadeusza Borowskiego, Czesława Miłosza, Juliana Przybosia, Leopolda Staffa, Marię Komornicką. Do tej pory opublikował 35 zbiorów poezji. Uprawia też esej, jest autorem dwunastu sztuk teatralnych.

„Poezję Tadeusza Różewicza kojarzę osobiście z grafiką Rembrandta. Odnajduję podobną siłę wyrazu, zwięzłość wybranych środków, powszedniość motywów prześwietlonych głębokim przeżyciem. Analogie między obrazami a poezją bywają oczywiście zawodne, zachodzi tu bowiem różnica materii, ale można mówić z pewnością o wzajemnym przenikaniu sfer” wyznaje prof. Jan Jaromir Aleksiun.

Tadeusz Różewicz interesuje się też sztukami plastycznymi, wśród jego przyjaciół zawsze byli artyści. Jak wyznał podczas uroczystości nadania doktoratu we wrocławskiej Auli Leopoldinie :

„Malarze byli i są dla mnie czarodziejami,
a ich pracownie miejscami magicznymi...”

Jest laureatem wielu wyróżnień, nagród i odznaczeń, wśród których są, między innymi: Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1996 r., Nagroda Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego z 1997 r.,  nagroda Nike przyznana w 2000 r., Europejska Nagroda Literacka, przyznana w 2008 r. w Strasbourgu, Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” z 2009 r. oraz przyznana w 2011 r. Nagroda specjalna Polityki „Kreator kultury 2010”. 

Tytuł doktora honoris causa ASP we Wrocławiu otrzymał w 2007 r.