nieterytorium | Tom Swoboda

Warsztat >>nieterytorium<< dotyczy przestrzeni mieszkalnej zwierząt projektowanej przez ludzi. Teren moich badań zawęziłem do obszaru i istoty powstania ogrodów zoologicznych. Przestrzeń ta w szczególny sposób eksponuje ludzkie podejście do nie/z/rozumienia licznych gatunków dzikich zwierząt, przetrzymywanych w zamknięciu, poza obszarem ich naturalnego środowiska.

Pojawia się tutaj dosyć kategorycznie wybrzmiewające pytanie: czy my ludzie jesteśmy w stanie zbudować, zaprojektować substytut środowiska naturalnego dzikich zwierząt? Kto przebywa w tej przestrzeni? Kto jej potrzebuje? Nasuwające się odpowiedzi są z pozoru proste i automatyczne. Czy jednak jest tak do końca?

Jaką prawdę o człowieku stanowi obraz ZOO?

Czy artysta wizualny może tą przestrzeń zmienić, definiując ją inaczej, na nowo?

W przeciągu trzech dni z grupą studentów odbędą się spotkania w przestrzeni wrocławskiego ZOO, by później na podstawie rozmów, zrealizowanych szkiców, notatek podjąć próbę wyznaczenia, być może tylko teoretycznie lub symbolicznie, nowego kierunku rozwoju dla tego typu miejsc. Jestem otwarty na realizacje 3D, prototypowanie służące do osiągnięcia lub potwierdzenia wcześniejszych przemyśleń.

Tom Swoboda.

Artysta intermedialny. Studiował na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuki Pięknych we Wrocławiu. Współzałożyciel i prowadzący Galerię Szara w Cieszynie, współtwórca i prowadzący The Undergrand Art Centre w Clitheroe, UK. Pomysłodawca międzynarodowego projektu rezydencji artystycznych Incydenty w Cieszynie, Czeskim Cieszynie, Bielsku-Białej i Wielkiej Brytanii. Współwłaściciel Szkoły Sztuki i Myślenia w Cieszynie. Uczestnik studiów doktoranckich na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Mieszka i pracuje w Cieszynie. Finalista konkursu fotograficznego LensCulture Portrait Awards 2018, finalista konkursu fotograficznego Sony World Photography Awards 2018.

Artysta w swojej praktyce często skupia się na zapadniach, które pod względem historycznym, czy z racji swojego charakteru, skończyły się lub nie posiadają racji bytu, a odtworzone mogą być tylko z pozycji pamięci, rozmowy czy przeczucia. Chce dotrzeć do rzeczywistego doświadczenia, języka, anatomii ciała czy terytorium. Wynikiem tego są realizacje o dziwnej tożsamości, nie mające jednoznacznie swojego umocowania w polu sztuki czy szeroko rozumianej przestrzeni społecznej (nie-sport, brak-architektura, areligijność).

W ciągu ostatnich lat artysta kontynuuje bardzo rozległy projekt badawczy Animal Space dokumentujący przestrzeń mieszkalną zwierząt, zaprojektowaną przez człowieka. Problem ten szczególnie widoczny jest w ogrodach zoologicznych. Przekształcania klatek, wybiegów w miejsca natywne zwierząt łączy się z podejściem dużego niezrozumienia charakteru danego rodzaju zwierząt. Projekt, oprócz swej wizualnej narracji można traktować jako swoisty protest źle traktowanych zwierząt, zamkniętych w warunkach dużej niewygody i zadanego stresu."