Na pograniczu światów / Vol.2 / Natura rzeczy

13 stycznia 2023, w przestrzeni Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie została otwarta druga edycja cyklu wystawienniczego poświęconego relacjom nauk przyrodniczych i sztuki współczesnej. Cykliczny projekt realizowany jest przez wrocławską Akademię i UJ. W tym roku do współpracy zostali także zaproszeni artyści z ASP w Krakowie i UP w Krakowie. Wystawę otworzyli – Dyrektor Centrum, dr Robert Czuchnowski, prof. UJ oraz prorektorzy: Prorektor ds. badań naukowych UJ, prof. dr hab. Piotr Kuśtrowski oraz Prorektor ds. naukowych i współpracy z podmiotami zewnętrznymi ASP dr hab. Marta Płonka prof. ASP.

Projekt składa się z wystawy malarstwa, grafiki i rzeźby zaprezentowanych w galerii wystaw czasowych oraz interwencji artystycznych w części wystawy stałej Centrum. W obu przestrzeniach do ekspozycji zostały włączone eksponaty pochodzące ze zbiorów naukowych UJ.

Wystawa jest dostępna do 28 lutego.

Centrum Edukacji Przyrodniczej swoimi korzeniami sięga do XVIII-wiecznego Gabinetu Historii Naturalnej Akademii Krakowskiej. Widzimy tu echa dawnych kunstkamer wprzęgniętych w ramy nauki. Uczestniczący w wystawie artyści z Wrocławia i Krakowa odnoszą się m.in. do wybranych obiektów z kolekcji uniwersyteckiej CEP-u oraz kolekcji ogrodów botanicznych, a zatem do eksponatów zoologicznych, paleontologicznych, mineralogicnych, botanicznych i archeologicznych. Artyści wykorzystują potencjał estetyczny poszczególnych eksponatów oraz wątków biologicznych nadając im nowe symboliczne znaczenie. Zaproszeni do wystawy artyści reprezentują zróżnicowane podejście do wątków przyrodniczych, antropologicznych i archeologicznych; od bardzo klasycznego ujęcia gdzie elementy przyrodnicze są mało przetworzone, łatwo rozpoznawalne do silnego przetransponowania tematyki biologicznej podbudowanego intelektualnym dyskursem pomiędzy formą biologiczną a jej interpretacją.

Fragment tekstu kuratorskiego cyklu wystaw „Na pograniczu światów”
prof. dr hab.Bartosz Płachno
Uniwersytet Jagielloński

Natura jawi się artyście w swojej nieograniczonej wszechobecności jako konglomerat zjawisk o różnym natężeniu oddziaływania i różnym znaczeniu. ( ... ) Każde dzieło sztuki w mniejszym lub większym stopniu odnosi się do możliwości psychicznych artysty. Już na poziomie przedmiotu zainteresowań następuje bezwzględna selekcja. Motyw, a więc „przedmiot badań” jest tym istoniejszy im silniejszy ma związek z życiem badającego. ( ... ) Jest w jego finalnym dziele obecny jako część swych cech fizycznych lub istotna treść psychiczna lub symboliczna. Umiejętność odwrócenia tego procesu jest powszechnie stosowaną metodą interpretacji. Ponieważ mechanizm pracy umysłu jest bardzo jednostkowo zróżnicowany, rezultaty mogą być krańcowo odmienne nawet jeśli artyści podejmują pracę z identycznym przedmiotem czy zjawiskiem. ( ... ) Działania artystyczne z zasady wolne od reżimu naukowej metody poddają w niniejszej wystawie naukowy dorobek swoistemu przepracowniu, próbując tworzyć zarysy mapy złożoności jego związków z kulturą, tak aby w zakresie tego jak ma się nauka do sztuki i sztuka do nauki powiedzieć coś o naturze rzeczy.

dr Kamil Moskowczenko
fragment tekstu kuratorskiego

Uczestnicy wystawy:

Wojciech Pukocz, Anna Szewczyk, Łukasz Huculak Anna Kołodziejczyk, Przemek Pintal, Jacek Dłużewski Paweł Baśnik, Jarosław Grulkowski, Kamil Moskowczenko Daniela Tagowska, Michał Marek, Zofia Pałucha Krystian Czaplicki, Małgorzata Wielek, Wojciech Ireneusz Sobczyk, Krzysztof Marchlak, Krzysztof Gil, Bartosz Zaskórski, Rafał Borcz

Kuratorzy:

Kamil Moskowczenko, Bartosz Płachno