Laboratorium percepcji 2025

Laboratorium percepcji to projekt Instytutu im. Jerzego Grotowskiego realizowany we współpracy z Wydziałem Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Powstał z myślą o osobach studiujących, szczególnie zainteresowanych sztuką performansu, chcących rozwijać swoją twórczość w tym kierunku. Projekt składa się z cyklicznych, zamkniętych sesji pracy prowadzonych przez osoby artystyczne o ugruntowanej pozycji w świecie performansu. Poza częścią zamkniętą dla publiczności, odbywają się otwarte wykłady zaproszonych tutorów – to wyjątkowa okazja, by uczestniczyć w spotkaniu z twórcami o międzynarodowej renomie, rzadko wystawiających w Polsce. Wykłady mają formę hybrydową, można do nich dołączyć na platformie Zoom, po uprzednim zgłoszeniu.

W tegorocznej edycji, zaplanowanej od kwietnia do czerwca udział wezmą: BBB Johannes Deimling, Cassils, Paula Garcia, Stein Henningsen, Paul Harisson&John Wood, Lucy McRae, Yann Marussich.

Kurator projektu Laboratorium percepcji, dr hab. Arti Grabowski w tekście kuratorskim przypomina, że „Władysław Strzemiński wskazywał na istnienie „widzenia organicznego” – sposobu percepcji, który nie jest narzucany przez naukę czy klasyczne kanony, lecz wynika z bezpośredniego doświadczenia rzeczywistości. To podejście doskonale wpisuje się w filozofię sztuki performansu, która nie opiera się na stałych formach, lecz wymaga od dawcy i biorcy otwartości na ulotność oraz procesualność”.

Rozwojem tych zagadnień zajmuje się Laboratorium percepcji, którego głównym celem jest pogłębianie świadomości procesów zmysłowych poprzez artystyczne doświadczenia, kreujące multisensoryczne doznania w obszarze ciała, dźwięku oraz nowych technologii. Na II edycję Laboratorium percepcji w Instytucie Jerzego Grotowskiego zostały zaproszone osoby artystyczne posługujące się niezwykle rozbudowanym językiem performansu. Johannes Deimling oraz duet Harrison & Wood to mistrzowie obrazowania i wizualizacji poezji. Stein Henningsen i Yann Marussich reprezentują psychofizyczną potęgę, skupiającą się na minimalistycznej estetyce i tematach proekologicznych. Paula Garcia to artystka, która poprzez ekstremalne, wielogodzinne wystawianie ciała eksploruje granice wytrzymałości i percepcji.

Na Laboratorium percepcji składają się trzy sesje pracy, które prowadzą osoby artystyczne o ugruntowanej, międzynarodowej pozycji w świecie sztuki współczesnej. Kilkudniowe zjazdy wypełnią warsztaty i autoprezentacje zaproszonych gości.

Podsumowaniem projektu będzie możliwość publicznej prezentacji autorskich prac osób uczestniczących w projekcie w ramach wydarzenia o roboczym tytule „12 Hours of What?” w wyznaczonej przez organizatorów przestrzeni publicznej.

BBB Johannes Deimling  (Niemcy) jest multidyscyplinarnym artystą wizualnym, działającym na styku performansu, sztuki wideo, filmu artystycznego, rysunku, malarstwa i pedagogiki artystycznej. Od 1997 roku poświęca wiele uwagi badaniu i nauczaniu procesów związanych ze sztuką performansu.

Cassils jest osobą artystyczną, w której performansach materią i bohaterem jest transpłciowe ciało. W swojej twórczości odwołuje się do historii przemocy, reprezentacji, walki, przetrwania, systemów opieki i upodmiotowienia osób LGBTQI+. Traktuje performans jako swoistą rzeźbę społeczną – tworzy prace, w których eksploruje teraźniejszość, sięgając do kontekstów historycznych oraz wychodząc z założenia, że ciała powstają na przecięciu mechanizmów władzy i społecznych oczekiwań. Pełni funkcję adiunkta na Uniwersytecie w Toronto, gdzie zajmuje się sztukami wizualnymi. Prace Cassils znajdują się m.in. w zbiorach Victoria Albert Museum w Londynie, Art Gallery of Ontario w Toronto, Leslie Lohman Museum w Nowym JorkuPaul Harrison @ John Wood to brytyjski duet artystyczny, który od 1993 roku tworzy minimalistyczne wideo-performanse, łączące sztukę konceptualną z absurdem i subtelnym humorem. Ich prace ukazują proste, często ryzykowne działania, realizowane w neutralnych przestrzeniach z minimalnym użyciem rekwizytów. Rozpoznają relacje między ciałem, przestrzenią i przedmiotami, zachowując formalną elegancję i unikając czystego slapsticku.

Paula Garcia (Brazylia) jest artystką i doktorantką na Pontifícia Universidade Católica de São Paulo. Magister sztuk wizualnych FASM-SP i licencjat sztuk pięknych FAAP. W swoich badaniach i działaniach artystycznych skupia się na sztuce tworzonej „na żywo”. Od 2012 roku artystka, niezależna kuratorka i współpracowniczka artystyczna w Instytucie Mariny Abramović (MAI).

Stein Henningsen  jest performerem i artystą wizualnym, mieszkańcem archipelagu Svalbard w Arktyce. Od 2005 roku prezentuje swoje prace w Europie, Ameryce Północnej i Azji. W twórczości Steina Henningsena istotne są inspiracje fotografią – artysta często postrzega swoje prace jako żywe obrazy i wizualną poezję. W swojej twórczości porusza kwestie polityczne, społeczne, finansowe i klimatyczne.

Yann Marussich (Szwajcaria) jest w świecie performansu i tańca współczesnego postacią nietuzinkową – jego prace poruszają i niepokoją widzów, skłaniając ich do refleksji. Od 1989 Yann Marussich zaprezentował w wielu krajach świata około dwudziestu performansów i choreografii. W latach 1993–2000 pełnił funkcję dyrektora Théâtre de l’Usine w Genewie, czuwając nad programem tańca współczesnego, w którym na pierwszy plan wysuwały się nowe formy ekspresji. Od 2021 roku Yann Marussich kontynuuje eksplorację tematów związanych z człowiekiem i społeczeństwem, m.in. współpracując z performerem o ograniczonej sprawności ruchowej Kamilem Guenatrim (Francja) i pracując z grupą osób po amputacjach w ramach projektu Missing Body (Mozambik). Na maj 2025 roku zaplanowano premierę duetu artysty z Heleną, ofiarą miny przeciwpiechotnej, „Corps manquant”, która odbędzie się w La Comédie de Genève.

Harmonogram:

Wykłady otwarte w j.angielskim odbywają się online, na platformie Zoom

Zapisy oraz szczegółowe informacje na stronie: www.grotowski-institute.pl

24 kwietnia 2025. godz. 18:00

Cassils, „Body As Social Sculpture” - wykład online

godz. 19:00

Lucy McRae, „Future Sensitive” - wykład online

22 maja 2025, godz. 18:00

John Wood & Paul Harrison, „What we have learnt so far”

Online & stacjonarnie

godz. 19:00

Stein Henningsen, „Mother Nature on the Run”

Online & stacjonarnie

19 czerwca 2025, godz. 18:00

BBB Johannes Deimling, „The Poetics of Presence – Performance as a Liminal Gesture”

Online & stacjonarnie

godz. 19:00

Yann Marussich, „The Body Principle”

Online & stacjonarnie