Zapraszamy do udziału w akcji trwającej do końca lutego 2020, którą Akademia Sztuk Pięknych objęła patronatem honorowym.
Unikalna społeczność "Książki za kratę", oparta na dobrej woli i darach książkowych, pozwala spojrzeć bardzo szeroko na problem komunikacji różnych środowisk w warunkach wolności i więzienia.
Projekt „Książka za kratę" powstał w 2006 roku i jest skierowany do mężczyzn osadzonychw zakładach karnych Rawicza, Wołowa i Wrocławia, dla których zbierane są książki i czasopisma. Projekt oparty o komunikację między dwiema stronami muru, uzupełniony poprzez działania sieci i mediów, stał się niezwykłą perspektywą spotkania artystów, naukowców, muzealników, krytyków sztuki i kuratorów, a także czytelników i osadzonych w Polsce. Ta unikalna społeczność oparta na dobrej woli i darach, pozwala spojrzeć bardzo szeroko na problem komunikacji różnych środowisk w warunkach trudnych.
Literatura została z czasem uzupełniona o różne przedmioty; ubrania sportowe, płyty muzyczne, gry, audiobooki, filmy na DVD, komputery, drukarki. Książki jako podstawowe dobro społeczne, wsparte przedmiotami, które stanowią dobro luksusowe, ale i nieodłączny już element współczesnej edukacji, przełamały pewien schemat. Osadzeni mówili, że po raz pierwszy poczuli się, jak ludzie.
Dotychczas wsparli nas, m.in. Galeria Narodowa Zachęta, Muzeum Współczesne Wrocław, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Centrum Kultury Zamek w Leśnicy, Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, Uniwersytet Wrocławski, Volkswagen Motor Polska z Polkowic, księgarnia Tajne Komplety, Wrocławskie Targi Dobrej Książki, Akademia Sztuk Teatralnych im. Zelwerowicza we Wrocławiu, redakcja Obiegu.pl, redakcja Gazety Wyborczej, redakcja Radia Tok FM, redakcja Polskiego Radia, redakcja Odry, redakcja Formatu, redakcja Feminoteki, redakcja Polityki, redakcja Onetu, redakcja Metra, redakcja Neurokultury, Przegląd Anarchistyczny, portal Wywrota, Instytut Książki, Centrum Technologii Audiowizualnych (CETA) we Wrocławiu, EIT + Wrocław, Harcmistrze i Harcerze ZHP Chorągwi Dolnośląskiej, Coffe House Wrocław, Agencja PR TIME, Dorota Monkiewicz, Olga Tokarczuk, Andrzej Kostołowski, Inga Iwasiów, Agnieszka Gajewska, Izabela Jeżowska, Joanna Kłos, Agnieszka Rapir, Eva Kotatkova, Marzena Niżyńska, Justyna Sobolewska, Dorota Wodecka, Marta Mizuro, Wrocławski Klub ROTARY, Jacek i Grażyna Łozowscy, Tomasz Ożóg, Krzysztof Mroczko, Wrocławski Dom Literatury, pacjenci hospicjum z ulicy Bema w Lubinie, Szkoła Podstawowa nr 9 im. Wincentego Pola we Wrocławiu, wolontariusze: Katarzyna Zarzycka, Krzysztof Perzyna, Leonard Gabriel Kamiński, Martin Tuchowski, Małgorzata Rybka.
Dzięki projektowi powstały, m.in.: Klub Zarażonych Kulturą w Rawiczu im. Jeana Geneta, Dyskusyjny Klub Książki w Wołowie (zorganizował spotkanie autorskie z Grahamem Mastertonem). "Książka za kraty" zainspirowała osadzonych w Wołowie; dwudziestu z nich czytało na głos "Quo vadis" Henryka Sienkiewicza. Radiowęzeł transmitował głos we wszystkich celach. Czytelnicy w Wołowie czytają książki regularnie w świetlicy w kręgu, na głos.
Akcja "Książa za kraty" uruchomiła kolejną akcję przerzutu rzeczy za mur. "Więźniowie wystąpili do biegaczy na wolności, żeby przesłali do zakładu w Rawiczu niepotrzebną odzież czy buty. Pierwsze paczki już doszły, a w nich koszulki, spodenki, spodnie, skarpetki, obuwie. Wychowawcy systematycznie wydają sprzęt, tak że większość osadzonych ma już całe biegowe komplety. „Jeden z darczyńców przesłał zupełnie nowy sprzęt z adnotacją, że ma on trafić do kogoś, komu pomoże się zmienić. Jest wiele ludzi, którzy chcą się dzielić. Akcja dobrze wpływa na skazanych. Mają poczucie, że jeszcze nie do końca są skreśleni przez społeczeństwo" – przyznaje Michał Talaga." Wolność biegania, czyli resocjalizacja treningiem, Runners World.pl, https://www.runners-world.pl/ludzie/Wolnosc-biegania-czyli-resocjalizacja-treningiem,5209,1.
Kilka danych: Wołów otrzymał w roku 2018: 7394 książek. W 2015 roku wypożyczono w bibliotece ponad 9 tysięcy zebranych w ramach akcji książek. W 2016 dzięki akcji wprowadzono do księgozbioru ponad 5700 nowych książek, a wycofano z obiegu ponad 10 tysięcy książek, których nikt nie czytał. Były to "zabytkowe" książki; manifesty, podręczniki do historii, idei i myśli politycznej z dawnych lat. W Wołowie czyta 50 procent osadzonych. Od początku zbiórki (2006 roku) dla Rawicza uzbieraliśmy ponad 32 tysiące książek. W 2019 roku do zakładu karnego nr 1 przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu uzbieraliśmy ponad 2 tysiące książek. W 2012 i 2013 książki zbierane dla Rawicza stały się częścią instalacji artystki Evy Kotatkovej, zatytułowanej "Mówiąca biblioteka", którą eksponowano w Muzeum Współczesnym Wrocław. W 2018 roku książki, które trafiły za kratę, brały udział w instalacji artystycznej Marzeny Niżyńskiej, zatytułowanej "Menora" (instalacja była częścią wystawy "Interwencje / Mediacje" na Piasku). W 2019 roku dzięki Muzeum Współczesnego Wrocław uzbieraliśmy ponad 4 tysiące książek, setki czasopism, 159 płyt z muzyką, 2 CD z lekcjami historii najnowszej, 1 kasetę z muzyką rozrywkową, 12 płyt z filmami na DVD. Dzięki Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu ponad 300 książek.
Projekt "przerzucił" za kraty w Wołowie spektakl muzyczny "Niebo do wynajęcia" i inne szlagiery w interpretacji studentów AST we Wrocławiu (przedmiot Technika Wokalna, II rok), pod opieką artystyczną i merytoryczną dr hab. prof. AST Izabeli Jeżowskiej (technika wokalna) i mgr Marcina Grabosza (korepetycje, akompaniament).
***
Książki zbierane są do końca lutego 2020.
Miejsce zbiórki: szatnia w budynku ASP przy pl. Polskim.
zdjęcie: A. Kłos
zamieścila AZG
