Dzień Światła

16 maja to Międzynarodowy Dzień Światła, ustanowiony przez UNESCO.
 

Światło jest informacją. To dzięki niemu cokolwiek widzimy, rozpoznajemy, nawigujemy — to ono organizuje nasze postrzeganie świata. Bez światła nie byłoby obrazu, a bez obrazu trudno mówić o naszym istnieniu w znanej nam formie – fizycznej, biologicznej, kulturowej. W tym sensie światło jest nie tylko fizyczną falą, ale też zasadą istnienia. Nadaje kształt rzeczywistości.
Z drugiej strony przyzwyczailiśmy się traktować cień – brak światła – jako pustkę, nicość. Mrok wydaje się być „bez wartości”, ale to tylko nasza percepcyjna granica. Cień nie jest pusty. Jest miejscem, gdzie informacja ukrywa się przed naszym zmysłem wzroku, ale nie przestaje istnieć. Życie, struktury, procesy – wszystko toczy się tam nadal, tyle że poza naszym bezpośrednim zasięgiem. Tak jak w cieniu rosną grzyby, tak w niewidzialnym dojrzewają rzeczy, które dopiero z czasem wydobędą się na światło.
To napięcie między światłem a cieniem odzwierciedla też relację, jaką mamy z kosmosem. Patrząc w niebo, nie widzimy "teraz" – widzimy to, co wydarzyło się tysiące, miliony, a nawet miliardy lat temu. Kosmos, choć rozświetlony gwiazdami, dociera do nas z opóźnieniem. To światło przynosi wiadomość z przeszłości. Informacja, którą odbieramy, jest jednocześnie prawdą i iluzją – realna, bo światło dotarło, ale nieaktualna, bo świat, który je wysłał, już się zmienił albo przestał istnieć.
Dlatego światło jest też paradoksem – wydaje się być natychmiastowe, a niesie ze sobą opóźnienie. Pokazuje nam rzeczy, ale też ukrywa. To, co oświetlone, staje się oczywiste, ale często to, co najważniejsze, toczy się w cieniu – niezauważalne, intymne, jeszcze niewypowiedziane. Cień nie jest więc nicością – jest przestrzenią potencjału, głębokiego życia i informacji, która jeszcze do nas nie dotarła lub do której dopiero musimy dojrzeć.
W tym sensie światło to nie tylko fizyka – to metafora świadomości, percepcji, wiedzy, czasu. I nieustannego ruchu pomiędzy poznanym a niepoznanym.

dr hab. Robert Sochacki

LAACT 25 – Light as a Creative Tool

Międzynarodowy projekt artystyczno-badawczy pod patronatem polskiej prezydencji w Radzie UE 2025

Z inicjatywy dr hab. Roberta Sochackiego, autora idei międzynarodowej współpracy uczelni artystycznych w ramach LAACT – Light as a Creative Tool, ASP Wrocław została organizatorem tegorocznej edycji projektu LAACT 25.

To wyjątkowe przedsięwzięcie wspiera dialog między europejskimi uczelniami artystycznymi, stwarzając przestrzeń do wymiany doświadczeń, wspólnych badań i prezentacji projektów z zakresu sztuki światła / Light Art.

Projekt ten stwarza przestrzeń do europejskiej dyskusji i badań nad zagadnieniami związanymi ze sztuką światła, a także do międzynarodowej współpracy badaczy, artystek i artystów w ramach wspólnych inicjatyw.

W projekcie LAACT 25 – Light as a Creative Tool biorą udział uczelnie artystyczne z dziewięciu krajów Europy:
Austrii, Holandii, Finlandii, Niemiec, Rumunii, Słowenii, Węgier, Włoch i Polski.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu kulturalnego polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej 2025

Projekt realizowany jest w ramach programu grantów artystycznych Mega Grant ASP Wrocław.